Bir kaşıkta kırk tane olması gerektiği söylenen mantı ne yazık ki bu özelliğin dile getirildiği Kayseri' ye özel bir gastronomi değeri olmayıp bir çok ülkede değişik çeşitlerinin yapıldığını belirtmek durumundayız. Örneğin; Gürcistan'da Khinkali, İtalyanların Ravioli' si, Çin'de Wonton, Afganistan' da Mantu, Özbeklerin Kaskoni' si, Polonya' da Pierogi, Moğolistan' da Buuz, Nepal'de Momo, İspanyolların Noqui' si ABD de Dumpling ve Tayvan' da Ba-Wan gibi... Hemen hemen her milletin mantısı var.
Mantı hamurunun içinde kıyma, peynir, et, her türlü sebze, mantar, patates, kiraz, çilek, bambu, turşu vs gibi malzemeler kullanılır. Tereyağında kızartma, suda haşlama ve buharda pişirme yöntemleri görülür.
1 Boşnak Mantısı
Malzeme
Harç;
3 tane kuru soğan, 300 g kıyma, karabiber, pul biber, nane ve tuz
Hamur;
1 kg un, ılık su ve tuz
Hamurun üzerine;
Tereyağ, kaymak ve sıvı yağ
Hamuru hazırlamak üzere; elediğiniz unu kaba aktararak ortasına çukur açın. Unun kenar bölümüne tuz ilave edin ve orta kısmında bulunan çukura sıvı yağ ve ılık suyu ekleyin.
Hamuru pürüzsüz bir hal alıp toparlanıncaya kadar yoğurun. Sonra üzerine streç film uygulayıp yarım saat kadar buzdolabında dinlendirin.
İç harcı hazırlamak üzere küçük parçalar halinde doğradığınız kuru soğan ile biraz yağlı dana kıyma, tuz, karabiber, pul biber ve naneyi Farklı bir kapta karıştırın.
Buzdolabında dinlenmiş hamuru yumurta büyüklüğünde parçalara bölerek üzerlerine hafifçe un serptikten sonra mutfak tezgahı üzerinde merdane ile 30 cm. çapında açın.
Teker teker açılan yufkaların üzerine sıvı yağ uygulandıktan sonra üst üste dizin. Kenar kısımlarından bastırarak sabitlenen hamurları elde veya merdane yardımıyla açarak inceltin. Küçük kareler halinde kestiğiniz hamurun ortasını çiğden hazırlanan kıymalı iç harçla doldurduktan sonra mantıları kare halinde kapatın.
Fırına vereceğiniz tepsiyi az miktarda sıvı yağla yağlayın. Yağlı hamurdan hazırlanan mantıları yan yana arada boşluk kalmayacak şekilde tepsiye yerleştirin. Önceden 200 dereceye ısıtılmış fırında yaklaşık 40 dk. üzerleri kızarana kadar pişirin.
Yoğurdu bir çırpıcı yardımıyla pürüzsüz bir kıvam alana kadar karıştırın. Sıvı yağı küçük bir tavada kızdırdıktan sonra toz kırmızı biberi ilave edip kızgın yağı ocaktan alın. Fırından çıkan sıcak mantıları servis tabağına aldıktan sonra yoğurt ve kırmızı biberli yağ eşliğinde servis edin.
2 Boazi
Çin mantısı Boazi tarifini buradan izleyin.
3 Girit Mantısı
Malzeme
300 g. kıyma ve 3 tane yufka,
1 adet soğan, 3 diş sarımsak,
1 su bardağı yoğurt ve sıvı yağ
Üçgen şekilde kesilen yufkalara; rendelenmiş soğanla karıştırılan kıymanın üzerine tuz, karabiber ekleyip hazırlanan çiğ harcı üçgenlerin ucuna koyup rulo şeklinde sarın. Kızgın yağda 5 dakika kızarttıktan sonra büyük bir tabağa alıp üzerine sarımsaklı yoğurt dökerek ikram edebilirsiniz.
4 Gyoza
Malzeme
2, 5 su bardağı un ve 1 bardak sıcak su
bir çay kaşığı tuz
Harç:
2 adet lahana yaprağı, 250 g kıyma
5 tane mantar, 2 tane yeşil soğan
1 yemek kaşığı soya sosu ve karabiber
Pişirmek için:
4 yemek kaşığı sıvı yağ
Kaynamış su ve 2 yemek kaşığı soya sosu
Hamuru yoğurup 1 saat dinlendirdikten sonra ince ince doğranan lahana, yeşil soğan ve mantarı kıyma ile birleştirip karıştırın. Baharatı ve soya sosunu ekleyin.
Dinlenen hamuru tezgahta ince uzun rulo haline getirerek ince dilimler halinde kesin. Her dilimi ince ince açarak arasına harcını koyup yarım ay şeklinde kapatın. Tüm hamurlar bu şekilde kapatıldıktan sonra yapışmaz bir tavaya 2 yemek kaşığı sıvı yağ koyun ve tavada gyozaları tek taraflı kızartın. Sonrasında kaynar suya atarak haşlayın.
5 Kayseri Mantısı
6 Mandu
Malzeme
Hamur:
Yarım kilo beyaz un ve iki çorba kaşığı tam buğday unu
Bir su bardağı ılık su, bir tatlı kaşığı tuz
Bir çorba kaşığı sıvı yağ
İç harc:
400 gr az yağlı kıyma ve bir yumurta
Yarım adet kabak ile 3-4 adet kurutulmuş siyah mantar
Taze zencefil -bir diş sarımsak kadar- ya da yarım çay kaşığı toz zencefil
1 çorba kaşığı soya sos ve bir diş sarımsak
Tuz, karabiber ve toz biber (acı)
Bir kap içinde önce hamur içeriğinin on dakika kadar yoğurun.
Bilinen mantı hamurunun sertliğinde olması lazım. Üzerine nemli bir bez örtüp iç harcını hazırlayıncaya kadar dinlendirin.
Kıymayı bir kap içerisine aldıktan sonra kabağı ve biraz tuz serperek 5 dakika bekletin, daha sonra suyunu sıkıp ayırdıktan sonra kıyma içine ilave edin.
Sıcak suda yumuşaması için bekletilen mantarları ince doğrayın ve kıymanın içerisine alın. Üzerine bir yumurta, soya sosu ve baharatları ekleyip karıştırın. Son aşamada ise inc doğranan sarımsak ve rendelenmis zencefili ekleyip karıştırın.
İkiye ayrılıp rulo haline getirilmiş hamurdan 50 veya 60 adet ceviz büyüklüğünde parçalar kesin. Bu bezeleri merdaneyle açtıktan sonra döndürmek yoluyla ince bir disk şeklinde açın.
Daha sonra harçtan biraz koyup ikiye katladıktan sonra uç kısımlarını katlayarak yukarıdaki resimde gördüğünüz gibi şekil verin.
Yapışmaması için tepsinin içerisine streç film açarak mantılarınızı birbirine değmeyecek şekilde dizin. Buzlukta dondurduktan sonra poşetlere koyup buzlukta saklama imkanınız olur.
Pişirmek için büyükçe bir tencerede su kaynatıp manduları teker teker suya koyup su tekrar kaynamaya başladıktan sonra 3 dakika pişirip bir süzek içine alın. Soğuk suyla duruladıktan sonra birbirine yapışmaz hale gelen mandular tabak içerisine alınabilir. Afiyet olsun.
7 Pelmeni
Malzeme
2 yumurta
1/2 su bardağı ılık su
1/2 su bardağı ılık süt
Tuz ve yeteri kadar un
Üzeri için;
200 g tereyağı
4 yemek kaşığı ekşi krema
Kıyılmış dereotu
İç harc;
1 tane kuru soğan
300 g kıyma
Karabiber, tuz ve kimyon
Uygun bir kabın içine süt ve suyu alıp üzerine yumurtayı ekleyerek iyice karıştırın. Tuzunu ilave ettikten sonra unu azar azar eklemek yoluyla yoğurun. Hamuru küçük bezeler şeklinde parçalara ayırın. Üzerine bir bez örterek yarım saat dinlendirin.
Diğer taraftan iç harcını hazırlamak için kıymaya rendelenmiş soğan ilave edin. Karabiber, kimyon ve tuzunu ilave edin. Bezeleri oklava veya merdane yardımıyla biraz kalın (hazır yufkadan kalın) olarak açın. Bardakla yuvarlak parçalar kesin ve kıymalı harcı bunların ortasına yerleştirin.
Yarım ay şeklinde kapatarak kenarlarını parmaklarınızla bastırdıktan sonra uç kısımlarını alta doğru çevirerek birleştirin.
Kaynamakta olan suya tuz ekledikten sonra pelmenileri yumuşayıncaya kadar haşlayın. Suyunu süzdürerek aldığınız pelmenileri geniş bir tencere veya tavada erittiğiniz tereyağına ekleyip birkaç dakika soteleyin. Nihayetinde tabaklara alıp kıyılmış dereotu ve ekşi kremayla servis edin.
Mantı hamurunun içinde kıyma, peynir, et, her türlü sebze, mantar, patates, kiraz, çilek, bambu, turşu vs gibi malzemeler kullanılır. Tereyağında kızartma, suda haşlama ve buharda pişirme yöntemleri görülür.
1 Boşnak Mantısı
Malzeme
Harç;
3 tane kuru soğan, 300 g kıyma, karabiber, pul biber, nane ve tuz
Hamur;
1 kg un, ılık su ve tuz
Hamurun üzerine;
Tereyağ, kaymak ve sıvı yağ
Hamuru hazırlamak üzere; elediğiniz unu kaba aktararak ortasına çukur açın. Unun kenar bölümüne tuz ilave edin ve orta kısmında bulunan çukura sıvı yağ ve ılık suyu ekleyin.
Hamuru pürüzsüz bir hal alıp toparlanıncaya kadar yoğurun. Sonra üzerine streç film uygulayıp yarım saat kadar buzdolabında dinlendirin.
İç harcı hazırlamak üzere küçük parçalar halinde doğradığınız kuru soğan ile biraz yağlı dana kıyma, tuz, karabiber, pul biber ve naneyi Farklı bir kapta karıştırın.
Buzdolabında dinlenmiş hamuru yumurta büyüklüğünde parçalara bölerek üzerlerine hafifçe un serptikten sonra mutfak tezgahı üzerinde merdane ile 30 cm. çapında açın.
Teker teker açılan yufkaların üzerine sıvı yağ uygulandıktan sonra üst üste dizin. Kenar kısımlarından bastırarak sabitlenen hamurları elde veya merdane yardımıyla açarak inceltin. Küçük kareler halinde kestiğiniz hamurun ortasını çiğden hazırlanan kıymalı iç harçla doldurduktan sonra mantıları kare halinde kapatın.
Fırına vereceğiniz tepsiyi az miktarda sıvı yağla yağlayın. Yağlı hamurdan hazırlanan mantıları yan yana arada boşluk kalmayacak şekilde tepsiye yerleştirin. Önceden 200 dereceye ısıtılmış fırında yaklaşık 40 dk. üzerleri kızarana kadar pişirin.
Yoğurdu bir çırpıcı yardımıyla pürüzsüz bir kıvam alana kadar karıştırın. Sıvı yağı küçük bir tavada kızdırdıktan sonra toz kırmızı biberi ilave edip kızgın yağı ocaktan alın. Fırından çıkan sıcak mantıları servis tabağına aldıktan sonra yoğurt ve kırmızı biberli yağ eşliğinde servis edin.
2 Boazi
Çin Mantısı Boazi |
Çin mantısı Boazi tarifini buradan izleyin.
3 Girit Mantısı
Malzeme
300 g. kıyma ve 3 tane yufka,
1 adet soğan, 3 diş sarımsak,
1 su bardağı yoğurt ve sıvı yağ
Üçgen şekilde kesilen yufkalara; rendelenmiş soğanla karıştırılan kıymanın üzerine tuz, karabiber ekleyip hazırlanan çiğ harcı üçgenlerin ucuna koyup rulo şeklinde sarın. Kızgın yağda 5 dakika kızarttıktan sonra büyük bir tabağa alıp üzerine sarımsaklı yoğurt dökerek ikram edebilirsiniz.
4 Gyoza
Japon Mantısı Gyoza |
Malzeme
2, 5 su bardağı un ve 1 bardak sıcak su
bir çay kaşığı tuz
Harç:
2 adet lahana yaprağı, 250 g kıyma
5 tane mantar, 2 tane yeşil soğan
1 yemek kaşığı soya sosu ve karabiber
Pişirmek için:
4 yemek kaşığı sıvı yağ
Kaynamış su ve 2 yemek kaşığı soya sosu
Hamuru yoğurup 1 saat dinlendirdikten sonra ince ince doğranan lahana, yeşil soğan ve mantarı kıyma ile birleştirip karıştırın. Baharatı ve soya sosunu ekleyin.
Dinlenen hamuru tezgahta ince uzun rulo haline getirerek ince dilimler halinde kesin. Her dilimi ince ince açarak arasına harcını koyup yarım ay şeklinde kapatın. Tüm hamurlar bu şekilde kapatıldıktan sonra yapışmaz bir tavaya 2 yemek kaşığı sıvı yağ koyun ve tavada gyozaları tek taraflı kızartın. Sonrasında kaynar suya atarak haşlayın.
5 Kayseri Mantısı
6 Mandu
Kore Mantısı Mandu |
Malzeme
Hamur:
Yarım kilo beyaz un ve iki çorba kaşığı tam buğday unu
Bir su bardağı ılık su, bir tatlı kaşığı tuz
Bir çorba kaşığı sıvı yağ
İç harc:
400 gr az yağlı kıyma ve bir yumurta
Yarım adet kabak ile 3-4 adet kurutulmuş siyah mantar
Taze zencefil -bir diş sarımsak kadar- ya da yarım çay kaşığı toz zencefil
1 çorba kaşığı soya sos ve bir diş sarımsak
Tuz, karabiber ve toz biber (acı)
Bir kap içinde önce hamur içeriğinin on dakika kadar yoğurun.
Bilinen mantı hamurunun sertliğinde olması lazım. Üzerine nemli bir bez örtüp iç harcını hazırlayıncaya kadar dinlendirin.
Kıymayı bir kap içerisine aldıktan sonra kabağı ve biraz tuz serperek 5 dakika bekletin, daha sonra suyunu sıkıp ayırdıktan sonra kıyma içine ilave edin.
Sıcak suda yumuşaması için bekletilen mantarları ince doğrayın ve kıymanın içerisine alın. Üzerine bir yumurta, soya sosu ve baharatları ekleyip karıştırın. Son aşamada ise inc doğranan sarımsak ve rendelenmis zencefili ekleyip karıştırın.
İkiye ayrılıp rulo haline getirilmiş hamurdan 50 veya 60 adet ceviz büyüklüğünde parçalar kesin. Bu bezeleri merdaneyle açtıktan sonra döndürmek yoluyla ince bir disk şeklinde açın.
Daha sonra harçtan biraz koyup ikiye katladıktan sonra uç kısımlarını katlayarak yukarıdaki resimde gördüğünüz gibi şekil verin.
Yapışmaması için tepsinin içerisine streç film açarak mantılarınızı birbirine değmeyecek şekilde dizin. Buzlukta dondurduktan sonra poşetlere koyup buzlukta saklama imkanınız olur.
Pişirmek için büyükçe bir tencerede su kaynatıp manduları teker teker suya koyup su tekrar kaynamaya başladıktan sonra 3 dakika pişirip bir süzek içine alın. Soğuk suyla duruladıktan sonra birbirine yapışmaz hale gelen mandular tabak içerisine alınabilir. Afiyet olsun.
7 Pelmeni
Rus Mantısı Pelmeni |
Malzeme
2 yumurta
1/2 su bardağı ılık su
1/2 su bardağı ılık süt
Tuz ve yeteri kadar un
Üzeri için;
200 g tereyağı
4 yemek kaşığı ekşi krema
Kıyılmış dereotu
İç harc;
1 tane kuru soğan
300 g kıyma
Karabiber, tuz ve kimyon
Uygun bir kabın içine süt ve suyu alıp üzerine yumurtayı ekleyerek iyice karıştırın. Tuzunu ilave ettikten sonra unu azar azar eklemek yoluyla yoğurun. Hamuru küçük bezeler şeklinde parçalara ayırın. Üzerine bir bez örterek yarım saat dinlendirin.
Diğer taraftan iç harcını hazırlamak için kıymaya rendelenmiş soğan ilave edin. Karabiber, kimyon ve tuzunu ilave edin. Bezeleri oklava veya merdane yardımıyla biraz kalın (hazır yufkadan kalın) olarak açın. Bardakla yuvarlak parçalar kesin ve kıymalı harcı bunların ortasına yerleştirin.
Yarım ay şeklinde kapatarak kenarlarını parmaklarınızla bastırdıktan sonra uç kısımlarını alta doğru çevirerek birleştirin.
Kaynamakta olan suya tuz ekledikten sonra pelmenileri yumuşayıncaya kadar haşlayın. Suyunu süzdürerek aldığınız pelmenileri geniş bir tencere veya tavada erittiğiniz tereyağına ekleyip birkaç dakika soteleyin. Nihayetinde tabaklara alıp kıyılmış dereotu ve ekşi kremayla servis edin.