Sızma zeytinyağı ve beyin sağlığı – yeni çalışma zeytinyağının demanstan ölüm riskini azaltabileceğini gösteriyor.
Harvard Halk Sağlığı Okulu'nun heyecan verici yeni bir çalışması yakın zamanda yayınlandı ve sızma zeytinyağının beyin sağlığına faydaları hakkındaki kanıt havuzuna katkıda bulunuyor. Araştırma, her gün sadece yarım yemek kaşığı zeytinyağı tüketmenin demanstan ölüm riskini %28 oranında azaltabileceğini gösterdi [1].
Demans nedir?
Demans hafızayı, düşünmeyi ve günlük aktiviteleri gerçekleştirme yeteneğini etkileyen çeşitli hastalıklar için kullanılan bir terimdir [2]. Tüm Avustralyalılar için ikinci, kadınlar için ise önde gelen ölüm nedenidir [3]. Bazı veriler bunun yakında 1 numaralı ölüm nedeni olacağını öne sürüyor [4]. Demans 65 yaş üstü kişilerde daha sık görülüyor ve ne yazık ki şu anda tedavisi yok [5].
Çalışma neydi?
Çalışma, Harvard Halk Sağlığı Okulu'ndan önde gelen araştırmacıların katılımıyla Mayıs 2024'te JAMA dergisinde yayınlandı. 92.000'den fazla ABD'li yetişkini kapsayan Hemşirelerin Sağlık Çalışması ve Sağlık Profesyonelleri Takip Çalışması'ndan elde edilen verileri analiz etti. Katılımcıların yiyecek alımları, ne kadar zeytinyağı tükettikleri de dahil olmak üzere her 4 yılda bir değerlendirildi; hiç/nadiren ile 7 g/gün arasında değişen oranlarda. Araştırmacılar ayrıca demans riskini arttırdığı bilinen spesifik bir genin (APOE ε4) varlığını da test etti.
Çalışmanın sonuçları
Araştırmanın temel bulgusu, en fazla zeytinyağı tüketenlerin (günde 7 gramdan fazla) en az tüketenlere kıyasla demanstan ölme riskinin %28 daha düşük olduğuydu. İlginç bir şekilde, bu sonuçlar diyet kalitesinden bağımsız olarak ve APOE ε4 geninin varlığı veya yokluğuna göre ayarlama yapıldıktan sonra da anlamlı kaldı. Bu da zeytinyağının demans-ölüm oranı üzerinde etkili olduğunu göstermektedir.
Araştırmacılar ayrıca mayonez ve margarin gibi diğer yağların ikamesini de modellediler ve bunlardan 5 gramını eşdeğer miktarda zeytinyağıyla değiştirmenin demanstan ölüm riskini %8 oranında azalttığını buldular.
Bütün bunlar ne anlama geliyor?
Bu çalışmanın bulguları heyecan verici çünkü EVOO'nun kardiyovasküler hastalıklar gibi diğer hastalıklar için faydaları iyi araştırılmışken, EVOO ve beyin sağlığına ilişkin kanıtlar daha az sağlam. EVOO'nun bilişte oynadığı rolü araştıran birkaç küçük ölçekli çalışma olmuştur - örneğin EVOO tüketmenin beyin sağlığını ve hafızayı iyileştirebileceğini gösteren 2022 çalışması [7], ancak bu yeni makale, zeytinyağı tüketmenin demansın azalmasına yol açabileceğini gösteren ilk makaledir. ölüm oranı.
Bu çalışmanın araştırmacıları, EVOO'da bulunan tekli doymamış yağların ve biyoaktif bileşiklerin demans mortalitesi üzerindeki olumlu etkilerden muhtemelen sorumlu olduğuna inanıyor. Özellikle EVOO'daki biyoaktif bileşiklerin, beyin sağlığına katkıda bulunabilecek güçlü antioksidan ve antiinflamatuar aktiviteye [8, 9] sahip olduğu gösterilmiştir.
Genel olarak bu çalışma, sağlık profesyonellerinin sağlıklı bir beslenme modelinin parçası olarak sızma zeytinyağı önermesi gerektiğini güçlendiriyor. Bu makale günde sadece ½ yemek kaşığı zeytinyağının faydalarını bulurken, çoğu araştırma maksimum sağlık faydası için 2-3 yemek kaşığı arası zeytinyağı önermektedir [10].
[1] Tessier A, Cortese M, Yuan C, et al. Consumption of Olive Oil and Diet Quality and Risk of Dementia-Related Death. JAMA Netw Open.2024;7(5):e2410021. doi:10.1001/jamanetworkopen.2024.10021
[2] World Health Organization. Dementia [Internet]. World Health Organization [updated 15 Mar 2023, cited 23 May 2024]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/dementia#:~:text=Key%20facts,injuries%20that%20affect%20the%20brain.
[3] Australian Institute of Health and Welfare (2022) Dementia in Australia, AIHW, Australian Government, accessed 23 May 2024
[4] Australian Institute of Health and Welfare.
[5] Dementia Australia. About Dementia [Internet]. Dementia Australia [updated 1 Feb 2024, cited 23 May 2024] Available from: https://www.dementia.org.au/about-dementia
[6] Tessier A, Cortese M, Yuan C, et al. Consumption of Olive Oil and Diet Quality and Risk of Dementia-Related Death. JAMA Netw Open.2024;7(5):e2410021. doi:10.1001/jamanetworkopen.2024.10021
[7] Kaddoumi A et al. Extra-Virgin Olive Oil Enhances the Blood-Brain Barrier Function in Mild Cognitive Impairment: A Randomized Controlled Trial. Nutrients. 2022 Dec 1;14(23):5102. doi: 10.3390/nu14235102.
[8] Guasch-Ferré M, Li Y, Willett WC, Sun Q, Sampson L, Salas-Salvadó J, Martínez-González MA, Stampfer MJ, Hu FB. Consumption of Olive Oil and Risk of Total and Cause-Specific Mortality Among U.S. Adults. J Am Coll Cardiol. 2022 Jan 18;79(2):101-112.
[9] Vissers MN, Zock PL, Katan MB. Bioavailability and antioxidant effects of olive oil phenols in humans: a review. Eur J Clin Nutr. 2004 Jun;58(6):955-65.
[10] Flynn, M. M., et al. (2023). "Is Extra Virgin Olive Oil the Critical Ingredient Driving the Health Benefits of a Mediterranean Diet? A Narrative Review." Nutrients 15(13): 2916.
0 yorum:
Yorum Gönder